Η Λευκάδα πήρε το όνομά της από το ακρωτήριο Λευκάτα (κατά την αρχαιότητα Λευκάς Πέτρα ή Λευκάς Άκρα) που βρίσκεται στο νότιο τμήμα του νησιού. Για ένα διάστημα αποκαλούταν και Αγία Μαύρα, από το Κάστρο Αγίας Μαύρας που αποτέλεσε και διοικητικό κέντρο του νησιού.

Έρευνες δείχνουν ότι η Λευκάδα κατοικούταν ήδη από την παλαιολιθική εποχή, ενώ πρώτη πόλη ήταν η Νίρηκος τα ερείπια της οποίας έχουν ανακαλυφθεί στην ανατολική πλευρά του νησιού. Τον 7ο π.Χ. αιώνα η Λευκάδα θα γίνει αποικία της Κορίνθου και θα ακολουθήσει τις δικές της επιλογές και ανάλογη ιστορική πορεία μέχρι να καταληφθεί από τους Ρωμαίους το 197 π.Χ.

Κατά τα βυζαντινά χρόνια, τίποτα σημαντικό δεν είναι γνωστό για τη Λευκάδα. Μετά την άλωση της Κωνσταντινούπολης από τους Φράγκους το 1204, η Λευκάδα ανήκει στο Δεσποτάτο της Ηπείρου, ο ηγεμόνας του οποίου θα τη δώσει στην οικογένεια Ορσίνι το 1293 ως προίκα για την κόρη του. Η οικογένεια Ορσίνι θα χτίσει το Κάστρο Αγίας Μαύρας, ενώ αργότερα στην ηγεμονία του νησιού θα τη διαδεχθούν οι Ανδεγαυοί και οι Τόκοι.

Το 1479 η Λευκάδα θα περάσει στα χέρια της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας όπου θα παραμείνει μέχρι το 1684, όταν και θα την καταλάβουν οι Ενετοί. Από τότε η Λευκάδα θα ακολουθήσει την πορεία των υπολοίπων Επτανήσων και έτσι μετά από Ιταλούς, Γάλλους και Άγγλους κηδεμόνες θα επιτύχει την ένωσή της με την Ελλάδα το 1864.