42 χιλιόμετρα από την Αθήνα στην περιοχή του Μαραθώνα, βρίσκεται ο Τύμβος του Μαραθώνα σε ανάμνηση μιας από τις σημαντικότερες μάχες της ελληνικής αλλά και της παγκόσμιας ιστορίας. Ο Τύμβος, δηλαδή ο μεγάλος χωμάτινος όγκος ύψους 9 μέτρων κάλυψε την τέφρα των 192 Αθηναίων οπλιτών που σκοτώθηκαν στη Μάχη του Μαραθώνα αντιμετωπίζοντας τους Πέρσες.
Η Μάχη του Μαραθώνα, μια από τις σημαντικότερες της ιστορίας έγινε το 490 π.Χ. Στην πεδιάδα του Μαραθώνα βρέθηκαν αντιμέτωποι περίπου 11 χιλιάδες Αθηναίοι (ανάμεσα τους χίλιοι Πλαταιείς) με έναν τεράστιο Περσικό στρατό που αριθμούσε τουλάχιστον 100 χιλιάδες άντρες.
Όμως οι Αθηναίοι με επικεφαλής τον στρατηγό Μιλτιάδη πολέμησαν με τρομακτική γενναιότητα και κατατρόπωσαν τον Περσικό στρατό σκοτώνοντας πάνω από 6 χιλιάδες Πέρσες και τρέποντας τους άλλους σε φυγή. Οι Αθηναίοι έχασαν μόνο 192 άντρες.
Η νίκη των Αθηναίων στον Μαραθώνα τους γέμισε αυτοπεποίθηση ότι μπορούν να αποκρούσουν τους Πέρσες, όπως και έγινε. Έτσι κατόρθωσε να αναπτυχθεί για μερικούς αιώνες ακόμα ο ελληνικός πολιτισμός, με σημαντικά επιτεύγματα σε όλους τους τομείς, που αποτέλεσαν τη βάση αυτού που ονομάζουμε δυτικός πολιτισμός.
Η παράδοση λέει ότι ο αγγελιοφόρος Φειδιππίδης έτρεξε από το Μαραθώνα στην Αθήνα για να ανακοινώσει την επικράτηση των Αθηναίων. Μόλις έφτασε στην Αθήνα κατάκοπος κατάφερε να φωνάξει το θρυλικό «Νενικήκαμεν» δηλαδή νικήσαμε και μετά ξεψύχησε.
Όταν αποφασίστηκε η αναβίωση των Ολυμπιακών Αγώνων το 1896 αναζητήθηκε ένα αγώνισμα που να δοξάζει την αρχαία Ελλάδα. Έτσι, σε ανάμνηση της Μάχης του Μαραθώνα και της διαδρομής του Φειδιππίδη δημιουργήθηκε ο Μαραθώνιος, μια κούρσα αντοχής από το Μαραθώνα στην Αθήνα. Η απόσταση μετρήθηκε ακριβώς 42,195 χιλιόμετρα και από τότε όλοι οι Μαραθώνιοι του κόσμου έχουν ακριβώς αυτή την απόσταση.
Ο αυθεντικός Μαραθώνιος της Αθήνας, που διοργανώνεται μέχρι σήμερα, έχει πάντα για αφετηρία τον Τύμβο του Μαραθώνα και τερματισμό το Παναθηναϊκό Στάδιο ακριβώς όπως το 1896.